#niettemissen 2021 - Gino
#niettemissen 2021 - Gino
Mei 2021 – In hartje centrum Den Bosch spraken we met Gino (21) over zijn jonge mantelzorg rol voor zijn broers en moeder, wat het voor hem heeft betekend en hoe hij geleerd heeft om deze ervaringen in te zetten om anderen te helpen.
Jonge mantelzorger voor…
Mijn familie bestaat op dit moment uit twee broers en mijn moeder. Op mijn tiende kregen we te horen dat onze vader ziek was en niet lang daarna kwam hij te overlijden. Dat was een flinke klap die het hele gezin te verduren kreeg. Mijn broers waren een stuk ouder dan ik, zij zaten in de pubertijd en hebben beiden een vorm van autisme. Alles bij elkaar zorgde ervoor dat ze hun emoties niet goed konden reguleren en dat leidde tot veel agressie in huis. Ik ving als jongste in het gezin dan ook de meeste klappen op, fysiek en mentaal. Op den duur ging mijn oudste broer het huis uit, begeleid wonen. Mijn andere broer met wie ik het meeste botste bleef thuis.
“De agressie was normaal voor mij. Ik wist niet beter,
maar ik raakte daar wel heel erg onzeker van.”
Zowel op de basisschool als op de middelbare school werd ik enorm gepest. Ik vond geen aansluiting met leeftijdsgenoten, ik had te maken met een pittige thuissituatie en daarbij worstelde ik in mijn tienerjaren met mijn genderidentiteit. Ik had niet echt een plek waar ik mij echt veilig voelde, behalve dan bij het jongerencentrum waar ik van kleins af aan al naartoe ging met mijn moeder.
Mijn moeder kwam in mijn middelbare schooltijd thuis te zitten vanwege pijn door reumatische aandoeningen en zenuwuitval in haar benen. Daarom moest ik ook vaak voor mijn moeder zorgen. Ik zorgde voor de boodschappen en dat er ’s avonds eten op tafel stond. Na de middelbare wilde ik een nieuwe start maken en koos ik voor de meubelmakersopleiding in Amsterdam. Ik reisde elke dag op en neer om voor mijn moeder te blijven zorgen. Op den duur belandde zij ook in een ernstige depressie, waardoor ik extra op haar moest letten. Soms moest ik lessen missen of spijbelen om te zorgen dat ik op tijd thuis was. Als ik niet op tijd was, dan werd er helemaal niet gekookt.
Niet te missen
Op het punt dat het te veel werd ben ik naar mijn decaan gestapt. Mijn mentor ondernam meteen actie en zei: “Ik denk dat het goed is voor jou om gewoon eens even een half jaartje voor jezelf te gaan zorgen en je opleiding op een lager tempo te doen.” Ik kreeg een aangepast rooster en ik volgde slechts een deel van de lessen. De school zorgde voor een flexibele aanpak en stemde dit af met de leerplichtambtenaar.
“Ik ben er nu bewust van dat het echt bijzonder is dat mijn school mij toen zag en mij de ruimte gaf die ik nodig had.”
Bewustwording
In die tijd werd er bij het jongerencentrum een presentatie gegeven over jonge mantelzorg. Mijn broer en ik gingen daar naartoe en werden uitgenodigd voor een verdiepende sessie met een groep jongeren. Tijdens die sessie hoorde ik voor het eerst van de term ‘jonge mantelzorgers’.
“Er was dus een naam voor. Ik voelde ineens erkenning en herkenning.”
Bij zowel mijn broer als bij mij kwam er veel los. Zo vertelde hij dat hij zich altijd heel verantwoordelijk voelde voor mij, omdat onze vader had gezegd dat hij op mij moest letten. Hij was ook degene die financieel alles regelde in huis. Soms kon hij dingen niet goed verwerken en reageerde die frustratie vervolgens juist op mij af. Toen kon ik ook mijn ervaringen met hem delen. We begrijpen elkaar nu veel beter en we geven om elkaar.
Zelfacceptatie
Ik worstelde al een lange tijd met mijn identiteit. Op een gegeven moment heb ik de knoop doorgehakt en voor mezelf gekozen. Op mijn 18e begon ik aan mijn transitietraject, een lang en intensief traject met veel begeleiding van verschillende psychologen. Daarbij moest ik ook aan de slag met andere problemen die voortkwamen uit mijn ervaringen als jonge mantelzorger. Alleen dan kon ik op den duur verder met de transitie en mocht ik met de hormonen startten.
“Door mijn thuissituatie heb ik bepaalde patronen ontwikkeld,
waaronder mezelf wegcijferen.”
In die periode deed ik mee aan activiteiten van Vanzelfsprekend!?*. Soms kwamen er mensen langs die hun verhaal deelden. Ik raakte geïnspireerd en begon langzaamaan ook mijn verhaal te delen. Ik vond het leuk om te merken dat ik negatieve ervaringen kon omzetten in een kracht. Mijn broer en ik zijn allebei vrijwilliger bij Vanzelfsprekend?! en delen af en toe samen ons verhaal tijdens bijeenkomsten. Zo kunnen we ons verhaal van meerdere kanten belichten en bewustwording bij anderen stimuleren. Ook wij blijven zo van elkaar leren.
Nu
Het inzetten van mijn ervaringen om andere te helpen vind ik enorm waardevol. Zodoende ben ik in 2020 begonnen met de opleiding Ervaringsdeskundigheid bij Howie the Harp** en loop ik nu stage bij Vanzelfsprekend!?. Inmiddels gaat het heel goed met mijn moeder. Ze heeft geen antidepressiva meer nodig en is veel minder afhankelijk van pijnstillers.
Mijn droom is om een soort open werkplaats te creëren voor mensen die hun plek in de maatschappij niet kunnen vinden, die dan bij mij terecht kunnen voor werk, begeleiding en een luisterend oor. Ik wil leuke dingen met ze maken en hen laten ervaren dat wat zij doen goed genoeg is. Verder blijf ik graag trainingen geven, bijvoorbeeld aan hulpverleners over hoe om te gaan met het onderwerp seksualiteit in hun werk. Ik heb veel dromen, maar nu eerst mijn stage en opleiding afronden!
*Vanzelfsprekend!? is kernpartner van de Strategische Alliantie Jonge Mantelzorg en is onderdeel van het JMZ Lab. Het JMZ Lab bestaat uit vier alliantiepartners die de belangen vertegenwoordigen van jonge mantelzorgers en een hechte band hebben met de doelgroep. Alles gebeurt in samenwerking en co-creatie met de jongeren zelf. Het motto van de jmz-ambassadeurs is dan ook: Niets over ons, zonder ons!
** Howie the Harp is een bijzonder opleidingsprogramma waarin het herstelproces van de student en dat van diens medestudenten deel uitmaakt van het totale leerproces. De student leert persoonlijke ervaringen van enige afstand bekijken en haalt er eigen levenslessen uit. Zo zetten ze hun eigen ervaring om naar ervaringskennis, wat hen onderscheidt van klassiek opgeleide hulpverleners zonder persoonlijke ervaringskennis. Met een Howie-certificaat kunnen studenten aan de slag als ervaringsdeskundige of doorstromen naar een mbo-3 of mbo-4 opleiding. www.howietheharp.nl
Fotografie: Vera Duivenvoorden
Vera Duivenvoorden richt zich in haar werk op sociaal-maatschappelijke onderwerpen en portretfotografie. Vera zelf is een brussen-ervaringswerker en is een van de bestuursleden van de brussenbeweging BRUS. In haar project Zie je mij? volgt ze vier jongeren die een broer of zus hebben met een vorm van autisme en/of een beperking. Via de foto’s en verhalen creëert Vera meer (h)erkenning voor jonge mantelzorgers.
“Als fotograaf zet ik de kracht van het medium in om verhalen van mensen zichtbaar te maken. Onder mijn begeleiding documenteren zij hun eigen omgeving.”